‘Ik creëer een droomwereld, een utopie’
Ontwerper Claes Iversen heeft niet stilgezeten: naast het ontwerpen van couture die geliefd is bij een hele stoet aan bekende vrouwen, onder wie Koningin Máxima, maakt hij schilderijen en interieurontwerpen én bracht hij recent een boek uit, Transformers.
In het atelier van Claes Iversen – zijn voornaam spreek je uit als Klees – in de Amsterdamse Houthavens, hangt een serene rust. Achter een borduurraam waar een crèmekleurige stof op is gespannen, zit een jonge vrouw in een witte jas te borduren. Verderop, aan een lange tafel, wordt ijverig gewerkt aan een rijk versierde bruidsjurk. Mode, en specifiek couture, is een discipline die ongelofelijk veel tijd en geduld vraagt. Het is ook een zeer gesloten wereld. Zo is het not done om collega’s te vragen naar leveranciers, legt de ontwerper uit. Dat geldt als beroepsgeheim. Inmiddels is hij wel bevriend met een aantal ontwerpers. ‘We delen onze gedachten over het vak, op een onofficiële manier. Je respecteert elkaar en weet: bepaalde vragen stel je niet.’
Fantasiewereld
Nieuwe modecollecties worden zorgvuldig geheim gehouden tot het moment van presentatie. ‘Nee, zelfs geen tipje van de sluier’, glimlacht de ontwerper. En daar heeft hij goede redenen voor. ‘Als couturier creëer je een droomwereld, een utopie. Tijdens de presentatie neem je het publiek mee in die fantasiewereld. Een ervaring die je de toeschouwer zo goed mogelijk wil laten beleven. En daar hoort ook het verrassingsaspect bij.’ Iversen ziet er down-to-earth uit, in een spijkerbroek met een geruit houthakkershemd en sneakers. In zijn salon serveert hij koffie met zelfgemaakt mergpijpjes. Op de betonnen vloer liggen Perzische tapijten. In de hoek staat een kamerscherm in Chinese stijl. Aan de muur hangen foto’s en schetsen van zijn ontwerpen. De bank is van Arne Jacobsen, een Deense designklassieker.
Verhaal gaat verder onder de foto's
Klassiek met een twist
Aan de Haagse kunstacademie, waar hij in 2008 afstudeerde, ontwikkelde hij een eigen signatuur. Klassiek en vrouwelijk. Zijn docent, de bekende mode-illustrator Piet Paris, zei ooit: ‘Claes, jij hebt altijd de neiging om alles zo mooi te maken. Probeer eens iets lelijks!’ Sindsdien daagt hij zichzelf daartoe uit. Bijna al zijn collecties bevatten een onverwachts element, iets dat een beetje schuurt. Neem de autogordels in zijn afstudeercollectie. Of de fluororanje spanbanden in zijn laatste collectie, gebruikt als overdreven lange ceinturen. Zo heeft iedere collectie een eigenwijze twist, als onderscheidend kenmerk. Ongemerkt reageert Iversen met iedere nieuwe collectie op de voorgaande. Bijvoorbeeld omdat hij na een donker beeld, juist behoefte heeft aan lichte kleuren. Of omdat hij iets ontdekt waar hij potentie in ziet en dat verder wil ontwikkelen.
Couture uit Parijs
Een collectie ontwerpen is geen kwestie van een trucje uit de hoge hoed toveren, stelt hij. Van ontwerpers wordt verwacht dat zij zichzelf continu blijven vernieuwen. Soms broedt Iversen jarenlang op een idee, totdat de tijd rijp is er iets mee te doen. Zijn grote kracht? Beeldhouwen met stof, zoals hij het zelf noemt. Op twaalfjarige leeftijd bladerde hij al verlekkerd door modebladen en raakte hij gefascineerd door de couture uit Parijs. ‘Ik ben altijd een grote liefhebber geweest van Dior en Balenciaga uit de jaren vijftig, het gouden decennium van de couture. Het was de aanleiding om me te verdiepen in het constructieve aspect van mode: hoe maak je een monumentaal ontwerp waar je tóch in kunt bewegen? Een creatie die spannend is om naar te kijken en toch functioneel? Het moet er moeiteloos uitzien... en dat is nu juist zo ingewikkeld!’
‘Beeldhouwen met stof’
Borduurwerk als rode draad
Oog voor detail heeft Iversen altijd gehad. Prachtig borduurwerk is een rode draad in zijn couture, schilderijen en interieurontwerpen. Borduren is arbeidsintensief, er zijn veel handen voor nodig. Aan het begin van zijn carrière had hij die mankracht nog niet. Toch vond hij inventieve oplossingen om een luxe beeld te creëren, bijvoorbeeld door lint van cellofaan – een goedkoop materiaal – te vouwen en op de stof vast te zetten, samen met kristallen. Een oude techniek, op een nieuwe manier toegepast. Net als bij de jurk, die deel uitmaakt van de nieuwe modetentoonstelling ‘Haute bordure’ in het Fries Museum. Dat ontwerp is een ode aan de jaren vijftig, door het silhouet én de techniek. Het borduurwerk bestaat, naast traditionele materialen als kralen, uit schroefjes, bouten en inbussleutels. Gereedschap als knipoog naar constructie.
Roos van oma
Wat uniek is aan mode, vindt de ontwerper, is dat je ook letterlijk kunt ‘voortborduren’ op thema’s uit het verleden. Hij put graag uit zijn eigen archief. Een voorbeeld van zo’n terugkerend ontwerpelement is de roos. Deze bloem blijft in allerlei vormen terugkomen in zijn collecties, met verschillende technieken. Als decoratief element, of als onderdeel van een kledingstuk. ‘Het is fantastisch hoe je binnen het kader van het lichaam kunt blijven variëren’, aldus de ontwerper. De roos is een ode aan zijn oma, die hoedenmaakster was. ‘Ik heb thuis een kleine roos die zij ooit heeft gemaakt, een hoedenornament. Als kind ging ik in de weekeinden graag bij haar op bezoek. Beneden in de kelder bewaarde ze haar oude hoedenspullen. Voor mij was dat een droomwereld, die herinnerde aan de tijd waarin vrouwen hoeden en baljurken droegen.’
Disneyland en McDonalds
Het grootste deel van zijn jeugd bracht de ontwerper door in Denemarken, maar omdat zijn vader offshore werkte, verbleef het gezin ook periodes in Frankrijk, Canada en Noorwegen. Hoe hij daarop terugkijkt? ‘Destijds vond ik het niet altijd fijn om uit mijn vertrouwde omgeving te worden gehaald. We bleven steeds een half jaar tot een jaar op één plek. Maar achteraf ben ik er dankbaar voor. Het maakt dat ik een rijke jeugd heb gehad, al op jonge leeftijd veel van de wereld heb gezien. In 1985 namen mijn ouders me mee naar Disneyland, nadat we een half jaar in Canada hadden gewoond. Onvergetelijk! Het was in die tijd heel cool om in de klas te kunnen vertellen dat je naar Amerika was geweest. Dat je bij McDonalds had gegeten! Noorwegen vond ik als kind vreselijk saai, maar ik heb er wel de prachtigste natuur gezien.’
‘Een ontwerp moet er moeiteloos uitzien... en dat is nu juist zo ingewikkeld!’ |
Nederland met de camper
Afgelopen zomer toerde Iversen een week met een camper door Nederland. Een impulsief plan. ‘Ik woon hier al vijfentwintig jaar en ben zo’n Amsterdammer die zelden de stad uit gaat’, lacht hij beschaamd. ‘Ik bezocht allerlei plekken: Zeeland, Arnhem, Staphorst en Leeuwarden – waar ik gelijk even heb kennisgemaakt met de mensen van het Fries Museum. Nederland heeft zoveel mooie plekken! Zoals de Tuinen van Appeltern, daar was ik nog nooit geweest.’ De ontwerper houdt van tuinieren. Voor een stadstuin heeft hij veel ruimte. Zelfs een vijver met goudvissen. ‘Er groeien allerlei soorten varens, want het is een schaduwrijke tuin. En hortensia’s. In de zomer is het één kleurexplosie.’ Hij ziet het als pure ontspanning om de tuin te onderhouden. Op zaterdag staat hij vaak in de keuken. Dan bakt hij zuurdesembrood voor de hele week.
Gouden knoopje
De ontwerper werkt afwisselend in zijn coutureatelier en in zijn schildersatelier aan huis. Hij houdt beide disciplines bewust gescheiden, ook uit praktische overwegingen. Al vloeien ze naadloos in elkaar over: al zijn kunstuitingen komen onmiskenbaar voort uit dezelfde persoon. Typerend voor zijn werk is het spelen met archetypes. Zoals in zijn laatste collectie ‘Transformers’ waarin hij iconische kledingstukken zoals de trenchcoat en de Little Black Dress vervormde. ‘Het creëert herkenning, en maakt het toegankelijk’, zegt hij. Waar je zijn ontwerpen ook aan herkent? Aan de afwerking. Hij haalt een witte blouse uit het rek. Op de blinde knoopsluiting is een extra gouden knoopje genaaid. Het heeft de vorm van een schroefje. Een subtiel detail dat nauwelijks opvalt, en toch: de echte kenner ziet direct, dát is een Claes.
Collector’s item Kunstboek Transformers toont de ontwikkeling van modeontwerper en kunstenaar Claes Iversen. Het boek bevat 74 foto’s met begeleidende teksten van modejournalist Natasja Admiraal. De publicatie is met veel zorg vormgegeven door Ton Hoogerwerf en Dennis Koot. Bijzonder is dat het omslag een 3D-flipeffect heeft: door het boek te bewegen verandert een zachtroze broekpak in een elegante avondjurk. Uitgeverij Waanders & De Kunst, €31,50 |
Redactie: Natasja Admiraal | Fotografie: Neeke Wassenbergh
Geplaatst op
Naar het overzicht
Nieuwe start voor Ottevangers
Nieuwe start voor Ottevangers in het Vesta Woonforum: feestelijk openingsweekend 11 oktober Ottevangers, een gevestigde naam in het Vesta... Lees meer »
Buiten is het nieuwe binnen | Veldman Zonwering
In elk jaargetijde en op ieder moment ontspannen buiten kunnen zitten, omringd door comfort en stijl. Dat kan met de hulp van Veldman Zonwering... Lees meer »
3 Days of Design | Occhio
3daysofdesign: met de nieuwe armaturenseries Coro en Coro moon presenteert Occhio het nieuwe purisme in lichtontwerp Tijdens de 3daysofdesign... Lees meer »
Briljant zien | Bril Jan't
Verfijnd zicht met pure elegantie. Die verbinding maakt opticien Bril Jan’t in Lisse alweer 27 jaar. Jan Kik, eigenaar en oprichter van... Lees meer »
Stoelen weerspiegelen de tijdgeest | RSGA Museum
Veel musea hebben designstoelen in hun collectie. Maar een museum volledig gewijd aan stoelen, dát bestond nog niet in Nederland. Met het... Lees meer »
Natuurlijk design
Zand tussen je tenen, kriebelend gras onder je voeten, de gure wind op je wang of de verwarmende zonnestralen op je hoofd. Even uitwaaien... Lees meer »
Dag en nacht shinen
De dagen worden korter en donkerder. Winter is coming. Gelukkig is Light Design van Loenen een oase van licht en warmte. Deze knusse winkel... Lees meer »
Buiten de lijntjes kleuren
Als hij tekent, zit hij in zijn eigen cocon. Dan verdwijnt de wereld om hem heen en is hij met zijn hoofd ín de tekening. Maar waar interieurdesigner... Lees meer »
Lampenkappen op maat!
Light Design van Loenen uit Wassenaar heeft niet alleen exclusieve verlichting, maar maakt ook lampenkappen op maat uit eigen atelier en... Lees meer »
The next thing
Pioniers, verhalenvertellers, wereldverbeteraars: ontwerpers Maartje Dros en Eric Klarenbeek zijn het allemaal. Samen vormen ze Studio Klarenbeek... Lees meer »
Met aandacht luisteren | Ynter
Een audiosysteem dat vanuit alle hoeken je zintuigen prikkelt, een televisie die je thuis een bioscoopervaring geeft: Bang & Olufsen staat... Lees meer »
Outfits met impact
Prachtige stoffen, geraffineerde breisels, mooie warme kleuren; dit winterseizoen laat She’s Different in Rijssen je weer verbazen met een... Lees meer »
Als kaal zijn je keuze niet is | Layla Koopal
Schoonheid zit van binnen, maar soms moet je de buitenkant een handje helpen. Al drie generaties heeft Frans Koopal Haarwerken de kennis... Lees meer »
Even lekker blijtanken | Lot van Os
Foto Blijtank Station | Bezorgt iedereen een portie positiviteit, met complimenten, aanmoedigingen en levensadviezen. Wat ooit begon in... Lees meer »
Typisch Fred | Fred de la Bretonière
Het is een bijzonder jaar voor schoenenontwerper Fred de la Bretonière. In december wordt hij tachtig jaar, hij brengt dit najaar een boek... Lees meer »
Met hart voor haar | Layla Koopal
Voor mensen met haarproblemen is het zetten van de eerste stap naar Frans Koopal Haarwerken in Groningen vaak erg moeilijk. Maar daar staat... Lees meer »
Lingerie om te vieren | Riets Lingerie
Het is feest in de winkel van Riets Lingerie in Groningen. Het is 15 jaar geleden dat Rieteke Talens voor het eerst haar deuren opende en... Lees meer »
Liefdevolle kunstwerkjes | Phie Jewels
Inspirerende ondernemer De ontwerpen van sieradenontwerpster Sophie Jong zijn bijzonder en nergens mee te vergelijken. De vraag naar handgemaakte... Lees meer »
Van Amsterdam tot Taiwan | Kelly & Mara
De één is parttime stewardess, de ander dj en beiden zijn influencers. De paden van Kelly Camfferman en Mara Wells kruisten elkaar toevallig.... Lees meer »
Ode aan moederliefde | Marlijn Weerdenburg
Marlijn Weerdenburg is actrice, presentatrice, songwriter en zangeres. Ze was Diana in de musical Diana & Zonen, in de Nederlandse televisieserie... Lees meer »
En er was licht
Het brein van kunstenaar Daan Roosegaarde staat nooit stil. Hij is innovatief, vernieuwend en bedenkt steeds weer dingen die verrassen en... Lees meer »
Het leven als speeltuin | Bastiaan Ragas
Om nou te zeggen dat zijn leven één groot spel is, zou te ver gaan. Toch fantaseert Bastiaan Ragas er graag op los. In zijn laatste boek... Lees meer »
Eigen koers | Annette Görtz
Al bijna dertig jaar vaart de Duitse modeontwerpster Annette Görtz haar eigen koers. Duidelijke belijningen, onopvallende non-kleuren en... Lees meer »
Geen blinde ambitie meer | Wilfred Genee
Wat doe je als je wieg in Leeuwarden staat en je een voetbalprogramma wilt presenteren? Als zelfs je leraar filosofie zegt dat dit nooit... Lees meer »