Als iemand die je lief is dementie heeft
Dementie is een van de meest voorkomende ziektes in Nederland. Het is een ‘stille epidemie’, want gek genoeg praten mensen zelden over wat het betekent als iemand die je lief is dementie heeft. Eveline Helmink, hoofdredacteur van Happinez Magazine, weet hoe verdrietig de diagnose is en alles wat er mee gepaard gaat. Haar moeder heeft de ziekte al jaren. Om zichzelf en anderen te troosten heeft Eveline het boek ‘Niet vergeten’ geschreven.
Wanneer merkte je dat je moeder ziek werd?
‘Je kunt nooit één moment aanwijzen. Dementie komt heel geniepig je leven binnensluipen. Het is een optelsom van kleine ongemakkelijkheden. Soms kon ze niet op bepaalde woorden komen, of zat ze met een boek op schoot zonder de bladzijden om te slaan, of nam ze onlogische routes terug naar huis. Je slaat er op het moment zelf geen acht op. Pas achteraf kunnen we zeggen, misschien was ze toen al ziek.’
Je schrijft: wanneer dementie in je leven komt, geeft dat een intens gevoel van machteloosheid. Hoe ga je om met dat gevoel? ‘Door er betekenis aan te geven. Dat is mijn manier. Ik geloof niet dat tegenslag op je pad komt om er iets van te leren, maar wel dat je er iets van kunt leren. Dat is een subtiel verschil. Ja, het voelt ontzettend machteloos en verdrietig dat mijn moeder dementie heeft, maar dat gevoel gebruik ik als brandstof voor positieve dingen. Het boek is daar een voorbeeld van. Met alles wat ik ervaren heb en de kennis die ik heb opgedaan, kan ik andere mensen in dezelfde situatie helpen.’ Je moeder heeft afasie en kan niet meer praten. Wat betekent dat voor jou? ‘Onze communicatie is nu anders. Als ik bij haar ben, zijn we stil. Dat is ook heel fijn, maar ik mis onze gesprekken. Ik heb genoeg mensen om mij heen, maar soms heb je gewoon dingen die je met je moeder wilt bespreken. Of verlang je naar haar troost. Dat contact met haar heb ik al heel lang niet meer.’ Waarom besloot je dit boek te schrijven? Wat voegt het toe aan de boeken die er al zijn over dit onderwerp? ‘Toen mijn moeder net de diagnose kreeg, ben ik me heel erg gaan verdiepen in de ziekte. Ik wilde van de hoed en de rand weten. Ik wilde het zo graag snappen. De boeken die ik vond, waren informatief en vertelden veel over het ziektebeeld, de patiënt en de rol van de mantelzorger. Wat ik erg miste, was troost. De omgeving van de patiënt lijdt net zo goed aan deze ziekte. In de laatste fase méér nog dan de patiënt zelf. Juist dán heb je behoefte aan iemand die je vertelt dat je daarin niet alleen bent.’ Ging het schrijven vanzelf? ‘Ik vond het een heel bijzonder proces, omdat het onderwerp zo kwetsbaar en intiem is. Tijdens het schrijven had ik het gevoel dat de woorden rechtstreeks vanuit mijn hoofd werden gedownload naar de pagina’s. Het heeft mij geholpen om orde aan te brengen in die ingewikkelde chaos in mijn hoofd. Nu het af is, voel ik me een stuk lichter.’ |
In het boek beschrijf je situaties die pijnlijk waren voor jullie. Is het ongemakkelijk om zo’n persoonlijk verhaal te delen met de buitenwereld?
‘Alles opschrijven, ook de minder leuke verhalen, was voor mijn vader, broers en mijzelf helend. Je kunt andere mensen niet troosten als je zelf niet open en eerlijk bent. Juist het deel waar wij als familie ons voor schaamden, kan anderen inspireren. Ik hoop dat iemand die moeilijke momenten met herkenning leest en beseft: ik heb geen schuld. Ik ben er namelijk van overtuigd dat alles wat je uit de schaduw naar het licht toe trekt, het leven ook iets lichter maakt.’
Je hebt naast de zorg voor je moeder ook nog de zorgen om je vader, je gezin, je werk. Hoe zorg je dat je zelf overeind blijft?
‘Goede vraag. Zorgen dat ik niet het sluitstuk van de begroting ben. Dat zit in kleine dingen: tijd met mijn vriend doorbrengen, lekker eten, wandelen en de regie blijven houden over mijn agenda. Ik heb geleerd om vaker nee te zeggen en mezelf te prioriteren. Niet uit egoïsme, maar uit noodzaak. Dat gaat met vallen en opstaan. Hoe vaker je nee zegt, hoe vaker je merkt dat dat best kan en anderen het niet zo erg vinden als je zelf denkt.’
Wat heb je over jezelf geleerd tijdens de zorg voor je moeder?
‘Dat ik onvoorwaardelijk lief kan hebben. En wat ik ook meeneem is haar ego-loosheid. Daarmee bedoel ik dat ze me terugbrengt naar de essentie van dingen. Ze laat me zien dat de zaken waar ons in het leven druk over maken, eigenlijk niet zo relevant zijn. Als we bijvoorbeeld samen door de gang van het verzorgingshuis lopen en ze gaat een andere kant op dan ik in gedachten had, is dat dan erg? Waarom moet het zoals ik wil? Zijn mijn ideeën beter of alleen maar anders dan die van haar? Dat besef neem ik nu mee in alle andere facetten van mijn leven.’
Als iemand die je lief is dementie heeft |
Wat is de belangrijkste tip die je wilt meegeven aan mensen die in hun omgeving te maken hebben met dementie?
‘Dat dementie niet alleen maar kommer en kwel is. Er zijn ook veel waardevolle momenten. En ik hoop heel erg dat mensen zich gezien voelen door dit boek en het aandurven er meer over te gaan praten. Er zit een zweem van schaamte en angst om deze ziekte, maar dat is helemaal niet nodig. Het is iets dat je overkomt. Je schaamt je toch ook niet als je een andere ziekte krijgt? Ik heb me heel eenzaam gevoeld toen we de diagnose hoorden. Dat had niet gehoeven, want je bent niet alleen. Ik heb dit boek geschreven om dat zelf ook niet te vergeten.’
Je bent hoofdredacteur van Happinez, een magazine dat draait om geluk. Wat maakt jou blij?
‘Eindeloos kletsen met mijn vriend terwijl we in een warm bad liggen, een tafel vol vrienden, ontroerd raken door muziek. En van een middag bij mijn moeder in het verzorgingshuis zijn; als ik mijn hoofd op haar borst mag leggen en merk dat ze daar kalm van wordt. Ze weet al heel lang niet meer wie ik ben, maar dan voel ik dat ze me op een heel diepe laag herkent als één van haar. Die nabijheid, die intimiteit, daar word ik blij van. Dan zijn er geen woorden meer nodig.’
Het boek ‘Niet Vergeten’ verschijnt 2 november bij Kosmos Uitgevers.
Kans maken op één van de exemplaren? Doe dan mee aan de winactie (tot en met 12 december 2021).
Redactie: Willemien Vijvers | Fotografie: Dana van Leeuwen & Pieter Pennings
Geplaatst op
Naar het overzicht
Koken is muziek maken | Karsu
Het kookboek Karsu’s Kitchen was in 2023 het bestverkochte kookboek van Nederland. Karsu bewijst hiermee des te meer hoe getalenteerd zij... Lees meer »
Intriges in de paardenwereld | Vera Supenea
Eind augustus is op één van de mooiste drafbanen van Europa, Victoria Park Wolvega, de Nederlandse thriller ‘Moordende paardenrace’ gelanceerd.... Lees meer »
Vera Stupenea met een nieuwe thriller!
Vera Stupenea komt opnieuw met een sensationele thriller! Binnenkort verschijnt ‘Moordende paardenrace’, de nieuwe thriller van thrillerauteur,... Lees meer »
Je brein weer in balans | Charlotte Labee
In de snelle maatschappij waarin we leven krijgt ons brein dagelijks miljoenen prikkels te verwerken, terwijl onze hersenen daar helemaal... Lees meer »
Winterse leestips van Lourens Magazine
Een van deze boeken winnen? Onderstaand de leestips van Lourens Magazine. Wilt u kans maken op één van de onderstaande boeken? Meedoen aan... Lees meer »
Welk boek is jouw must-read?
Welk boek is jouw must-read? Onderstaand de leestips van Lourens Magazine. Wilt u kans maken op één van de onderstaande boeken? Meedoen... Lees meer »
Als iemand die je lief is dementie heeft
Dementie is een van de meest voorkomende ziektes in Nederland. Het is een ‘stille epidemie’, want gek genoeg praten mensen zelden over wat... Lees meer »
Welk boek wil jij mee ìn je koffer?
LEESTIPS Uitwaaien & slapen in een mooi hotel Wakker worden op een Waddeneiland, aan de mooie Belgische en Nederlandse kust, aan een rivier... Lees meer »
Zó op tafel en onweerstaanbaar lekker
De succesvolle Britse foodblogger Ella Mills bewijst met haar nieuwe kookboek Deliciously Ella Snel & Makkelijk hoe simpel het is om plantaardig... Lees meer »
In gesprek met Cécile Ickenroth
In maart van 2020 verscheen Date met een derde, de debuutroman van Cécile Ickenroth (1967). In juli was het boek reeds aan een tweede druk... Lees meer »
Loyale klant kiest ook online voor de lokale boekhandel
In de eerste coronagolf zag boekensite Libris.nl, vertegenwoordiger van meer dan 180 zelfstandige boekhandels, het aantal bezorgbestellingen... Lees meer »
Lees het Lourens Magazine en maak kans
Lees het Lourens Magazine en maak kans op één van de onderstaande boeken. Heb jij het Lourens Magazine herfst & winter 2020/2021 al helemaal... Lees meer »
Met hart voor haar | Layla Koopal
Voor mensen met haarproblemen is het zetten van de eerste stap naar Frans Koopal Haarwerken in Groningen vaak erg moeilijk. Maar daar staat... Lees meer »
Lingerie om te vieren | Riets Lingerie
Het is feest in de winkel van Riets Lingerie in Groningen. Het is 15 jaar geleden dat Rieteke Talens voor het eerst haar deuren opende en... Lees meer »
Liefdevolle kunstwerkjes | Phie Jewels
Inspirerende ondernemer De ontwerpen van sieradenontwerpster Sophie Jong zijn bijzonder en nergens mee te vergelijken. De vraag naar handgemaakte... Lees meer »
Van Amsterdam tot Taiwan | Kelly & Mara
De één is parttime stewardess, de ander dj en beiden zijn influencers. De paden van Kelly Camfferman en Mara Wells kruisten elkaar toevallig.... Lees meer »
Ode aan moederliefde | Marlijn Weerdenburg
Marlijn Weerdenburg is actrice, presentatrice, songwriter en zangeres. Ze was Diana in de musical Diana & Zonen, in de Nederlandse televisieserie... Lees meer »
En er was licht
Het brein van kunstenaar Daan Roosegaarde staat nooit stil. Hij is innovatief, vernieuwend en bedenkt steeds weer dingen die verrassen en... Lees meer »
Het leven als speeltuin | Bastiaan Ragas
Om nou te zeggen dat zijn leven één groot spel is, zou te ver gaan. Toch fantaseert Bastiaan Ragas er graag op los. In zijn laatste boek... Lees meer »
Eigen koers | Annette Görtz
Al bijna dertig jaar vaart de Duitse modeontwerpster Annette Görtz haar eigen koers. Duidelijke belijningen, onopvallende non-kleuren en... Lees meer »
Geen blinde ambitie meer | Wilfred Genee
Wat doe je als je wieg in Leeuwarden staat en je een voetbalprogramma wilt presenteren? Als zelfs je leraar filosofie zegt dat dit nooit... Lees meer »
De ultieme asfalt-Jeep | Samuel van Vollenhoven
De Jeep Wrangler heeft een speciaal plekje in het hart van iedere autoliefhebber. Het is een heerlijke wagen om offroad mee te rijden, maar... Lees meer »
Kings of design | Vitor & Rolf
Wat Thierry-Maxime Loriot het meest verbaast van het ontwerpersduo Viktor & Rolf is dat ze zo ‘simple’ gebleven zijn. Deze twee iconen vieren... Lees meer »
Lust voor het oog | Maravillas Ceramics
Esther Been maakt onder de naam Maravillas Ceramics handgemaakt serviesgoed geïnspireerd door de natuur. Vanuit haar atelier in Zuidoostbeemster... Lees meer »