Hoe kijk je terug op jouw jeugd? Wat zou je anders doen met de kennis van nu? En waar is die kinderlijke onbezorgdheid gebleven? Cabaretiers Peter Heerschop en Viggo Waas verlangen stiekem best terug naar hun jonge jaren. Was vroeger echt alles beter?

Redactie: Willemien Vijvers

 

Met ouderwetse opwinding werken de twee boezemvrienden aan wat mogelijk hun laatste theatershow samen is. In hun voorstelling ‘Jeugd’, die vanaf maart 2025 in theaters in heel Nederland is te zien, gaan ze nog één keer voluit. Het verhaal speelt zich af in een Kliniek voor Leeftijdsacceptatie waarin ze beoordeeld worden door een jonge venijnige - maar ook prachtig zingende – verpleegkundige, gespeeld door Ruth Sahertian. ‘Zij gaat testen of wij als heren op leeftijd er nog toe doen en op een beschaafde manier mee kunnen draaien in de huidige maatschappij. Zijn we geen gevaar voor de nieuwe generaties? Kunnen we niet beter ergens weggezet worden en daar lekker met elkaar de dingetjes overzien? Een beetje als One flew over the cuckoo’s nest.’

Waar kwam die behoefte vandaan om terug te blikken op jullie jeugd?
Peter: ‘Uit een hang naar de onbevangenheid van jong zijn. Ik mis de verrassing en de kick van dingen voor het eerst beleven. We zijn op een leeftijd dat we alles wel eens hebben gedaan. Als het kon, zou ik zo opnieuw beginnen. Als ik nu weer 20 zou kunnen zijn, dan zou ik al mijn verlegenheid van toen weglachen. Dan ga ik vet genieten. Ik vind dat hele leven wel een uitvinding.’ Viggo: ‘Soms loop ik op een schoolcampus en als ik dan zie wat voor enthousiasme en levendigheid studenten hebben…. In die fase van je leven ligt niets vast en zie je nergens gevaar. Misschien zijn we op zoek naar dat gevoel. Dat erin kleunen. Als volwassene heb je teveel verantwoordelijkheid.’ Peter: ‘Eigenlijk gek dat je je op een gegeven moment niet meer jong mag gedragen. Blijkbaar hebben we als maatschappij besloten wat op een bepaalde leeftijd nog leuk is.’ Viggo: ‘Sterker nog, het wordt vaak sneu gevonden als je als oude man nog jong doet.’

Is het lastig om te accepteren dat jullie ouder worden?
Viggo: ‘Tot mijn 58e had ik daar geen last van. Maar sinds mijn herseninfarct komen er langzamerhand dingen die niet meer willen, gaat het lichaam een beetje opspelen. Ja, je wordt wijzer met de jaren, maar dat weegt niet op tegen de jeugd die je verliest.’ Peter: ‘Noodgedwongen moet je met het ouder worden een aantal dingen accepteren, maar om te zeggen dat ik dat fijn vind, nee. Het besef dat het verstandiger is om op tijd naar huis te gaan, omdat je anders de volgende dag niets meer waard bent… Dat is toch jammer.’ Viggo: ‘Of dat je in de spiegel kijkt en realiseert dat je niet meer zo jong bent als je in je hoofd denkt. En weet je wat ook zo pijnlijk is? Dat je een mooie vrouw bewondert van rond de 30, 40 jaar en haar dan met medelijden ziet terugkijken: kijk hem nou zitten. Dan heeft ze natuurlijk gelijk, maar het is niet leuk.’

Het klinkt allemaal heel melancholisch, verheugen jullie je niet op wat nog komen gaat in het leven?
Peter: ‘Maar melancholie is ook mooi. Die willen we niet kwijt. We hebben prachtige jeugdverhalen en het is ons dierbaar om daaraan terug te denken. Die tijd te mogen missen en te weten dat het voorbij is. We weten dat onze jeugd verouderd is. Het wordt daarom een programma van nostalgie, maar ook van de reïncarnatie van ons leven. We voelen allebei de noodzaak om nu dit programma te maken en op een soms hilarische en soms verdrietige manier te vertellen over onze jeugd en wat wij daar zo fijn aan vonden. Het wordt een herkenbaar verhaal voor iedereen boven de 50 jaar. De jongeren daaronder kunnen zich spiegelen aan Ruth en leren hun vader, moeder, opa en oma misschien beter begrijpen.’

We gaan nog één keer voluit!

Jullie laten je tijdens het maken van de voorstelling inspireren door collega-cabaretiers, acteurs, muzikanten en zelfs een vogelspotter?
Peter: ‘We hebben tegen elkaar gezegd: stel dat dit inderdaad ons laatste programma is samen, laten we onszelf dan een cadeau geven en samenwerken met mensen die we bewonderen. Zo heeft Freek de Jonge een tekst voor ons geschreven, maakt Huub van der Lubbe een lied, gaan we iets bedenken samen met Kommil Foo, vragen we Gijs Scholten van Aschat een scène van ons meer Shakespeare te maken en studeren we met vogelkenner Arjan Dwarshuis een vogelparingsdans in. Ik verheug me er enorm op om me als jongetje weer helemaal te kunnen laten gaan op het podium. We gaan er vol voor. Ik heb het verlangen om na afloop van elke voorstelling totaal kapot te zijn.’

Jullie spelen samen met Ruth Sahertian. Als duo hebben jullie nooit eerder met een vrouw een cabaretvoorstelling gemaakt. Hoe verandert haar aanwezigheid de dynamiek tussen jullie twee?
Peter: ‘Zij hoort bij het verhaal. Als wij met een groepje vrienden zitten en met een grote bek grappen maken, moeten wij echt heel erg lachen om elkaar. Maar het wordt anders als er opeens een jonge vrouw naast je staat te luisteren. Dan voel je plotseling: wat zijn wij eigenlijk sneue, vervelende, aandacht vragende mannen. Dat gegeven vonden we interessant. Waarom gedragen we ons niet in alle situaties hetzelfde? Je bent toch wie je bent?’ Viggo: ‘Onze dochters en hun vriendinnen lachen ons uit omdat we oude mannen zijn, maar ze vinden het wel leuk om onze verhalen van vroeger te horen.’

Hoe kijken jullie terug op jullie jeugd?
Peter: ‘Ik heb een mooie, beschermde jeugd gehad. Ik ben opgegroeid in Bussum-Zuid, een volkswijk in het Gooi. Naast de bossen en de hei en ook de voetbalclub en het theater waren dichtbij. We hadden niet veel geld, maar daar heb ik nooit iets van gemerkt.’ Viggo: ‘Ook mijn jeugd in Buitenveldert en later de Bijlmermeer was zorgeloos. Ik zat op school, speelde buiten, las een boek, keek TV, fietste, blies papieren pijltjes, sliep en deed nog wat andere dingen die er niet toe deden. Het waren gelukkige tijden.’ Peter: ‘Onze ouders wisten niet waar je was, wat je deed. Je legde een briefje op tafel met de boodschap ‘ik ben naar een vriend’. Dan was het goed. En als je ouders vroegen hoe het ging op school, kon je gewoon zeggen ‘goed’. Je kon geheimen hebben. Dat vinden Viggo en ik nog steeds heel leuk, samen geheimen hebben.’ Viggo: ‘We hadden thuis een bakelieten telefoon, een computer was er nog niet. Op je kamer luisterde je naar de radio of draaide een lp met stof op de naald.’ Peter: ‘Die romantiek is heel leuk om verhalen over te vertellen. Tegelijkertijd wordt dit zeker geen programma waarin we alleen maar over het verleden praten.’ Viggo: ‘Het wordt een trip down memory lane, waarin we hard wakker worden geschud door de directeur van de kliniek. Hé mannen, het is 2025 en als je zo blijft praten over ‘vroeger was alles beter’, dan heb je in deze wereld geen betekenis. Dan ben je een oude zeurpiet, waar niemand wat aan heeft.’

Als jullie als kind bij elkaar in de straat hadden gewoond, waren jullie dan ook beste vrienden geweest?
Viggo: ‘Dat denk ik wel. We houden van dezelfde dingen. We zouden urenlang buiten cowboy en indiaantje spelen en voetballen. We waren wel concurrenten geweest, vooral met voetbal.’ Peter: ‘Ik had jou als eerste in mijn team gekozen.’ Viggo: ‘We zijn allebei heel erg down to earth. We hadden vroeger thuis niets. In het weekend kregen we nepcola met een afgemeten bakje chips en een dubbellikker van 10 cent bij de Jamin. Mijn voetbalkicks, mijn vouwfiets, mijn kleding: alles was van namaak merken. Maar dat vond ik niet erg.’ Peter: ‘We zijn allebei helemaal niet verwend als kind. We werden in beleefdheid opgevoed. We spraken mensen aan met u, meneer en mevrouw. En als je op school iets geflikt had, kon je een klap voor je kop krijgen. Ik weet heel goed waar ik vandaan kom en dat gaat ook nooit meer weg. De dingen waar ik als jongentje van 15 heel blij van werd, maken me nog steeds heel blij. Die kinderlijke verwondering over hoe ik in dit leven terecht ben gekomen, wil ik koesteren.’

Wat zou jullie jonge ik tegen de volwassen ik zeggen?
Peter: ‘Wat ontzettend fijn dat je nog elke dag aan me denkt. Ik denk dat hij dat wel heel verrassend zou vinden.’ Viggo: ‘Dat alles uiteindelijk goed komt en hij zich niet zo’n zorgen moet maken. Dat hij sterk genoeg is om zich staande te houden.’   

In het theater

De première van ‘Jeugd’ vindt plaats in de Kleine Komedie op 17 april 2025. De speellijst t/m juni 2025 is te vinden op

www.bostheaterproducties.nl. De data voor het theaterseizoen 2025/2026 worden daar later ook bekend gemaakt. Aansluitend op de voorstelling verschijnt er een boek met jeugdverhalen van Peter & Viggo.