Bij twijfel hard zingen

Sopraan Francis van Broekhuizen is een personality in de muziekwereld. Operahuizen en regisseurs werken graag met haar samen, niet alleen vanwege haar krachtige stemgeluid, maar ook omdat ze haar muzikaliteit combineert met een flinke dosis humor. Bij het grote publiek is ze vooral bekend door haar optredens in het tv-programma Maestro. ‘Ik heb de luxe dat ik steeds minder vaak auditie hoef te doen.’

Redactie: Natasja Admiraal

Francis van Broekhuizen is de laatste tijd wat terughoudend met interviews. ‘Als je bekend bent, kom je in een kaartenbak terecht. Ineens werd ik gevraagd voor allerlei talkshows op tv’, vertelt ze. ‘In het begin denk je: leuk, ik schuif aan. Maar je moet oppassen dat het geen overkill wordt. Heb je háár weer, denken mensen dan.’ Zonder manager moet ze haar agenda zelf goed bewaken, zeker als er in korte tijd meerdere producties op het programma staan. ‘Ik merk dat ik minder vaak auditie hoef te doen voor een rol – ze bellen me steeds vaker zélf op.’ In maart zong Van Broekhuizen in Animal Farm, een productie van de Nationale Opera, onderdeel van het Opera Forward Festival. Vanaf mei is ze te horen in Orphée aux Enfers bij Opera Zuid. Ook als comédienne oogst ze succes: dit voorjaar gaat ze opnieuw het theater in met The Francis & Dominic Show, een coproductie met contrabassist Dominic Seldis. 

Maskers af
Van Broekhuizen vertelt dat het haar vier weken kostte om haar kleine rol – ze speelt Mrs. Jones – in Animal Farm in te studeren. ‘Het is ontzettend moeilijke nieuwe muziek! Heel modern en bijzonder geconstrueerd.’ Animal Farm is gebaseerd op een novelle van George Orwell uit 1945 over een mislukte bevrijdingsstrijd. De opera is van de Russische componist Alexander Raskatov. In de voorstelling verwerkte hij zijn eigen toespelingen op de beladen politieke geschiedenis van Rusland. ‘Het verhaal speelt op een verloederde boerderij, waar de dieren een revolutie ontketenen: ze verjagen de mensen met geweld en nemen de boel over. Gaandeweg gedragen en kleden de dieren zich steeds meer als mensen. De zangers doen in de loop van het stuk ook hun maskers af. Maar wat begint als een mooie revolutie, ontaardt al snel in een systeem dat nog rotter is dan eerst, een dictatuur.’

Hinnikend paard
In de opera hebben alle dieren eigen klanken. Deze klanken worden voortgebracht door achttien solisten, een koor en een kinderenkoor. ‘Zo wordt paard Mollie, een witte merrie met strikjes in het haar, vertolkt door een heel hoge sopraan – ze zingt nog drie tonen hoger dan de Koningin van de Nacht. Je hoort écht een hinnikend paard in de muziek! En dan weer geknor van varkens. Een ezel die balkt.’ Componist Alexander Raskatov noemt Van Broekhuizen ‘een schat van een man’. Ze had direct een zwak voor hem. Zijn vrouw zingt ook mee in het stuk, zij speelt de zwarte raaf. Animal Farm is een beroemd boek, maar er bestond nog geen opera van. ‘Het verhaal is prikkelend, de muziek schuurt. Ik denk dat het heel belangrijk is dat er naast de bekende klassiekers ook nieuwe opera’s worden gecomponeerd en uitgevoerd. Dat houdt de kunstvorm levend.’

 
interview-francis van broekhuizen-ss23-lourens magazine-463984-Mark Engelen_Francis-1b943c-original- interview-francis van broekhuizen-ss23-lourens magazine-IMG_1248 interview-francis van broekhuizen-ss23-lourens magazine-463974-Mark Engelen_Francis en Dominic_02-93 interview-francis van broekhuizen-ss23-lourens magazine-MD-1609201412403 interview-francis van broekhuizen-ss23-lourens magazine-Francis van Broekhuizen 1 interview-francis van broekhuizen-ss23-lourens magazine-IMG_2323
 

Gedurfd statement
Het plan voor Animal Farm lag er al zeker vijf jaar, vertelt Van Broekhuizen. Dat de Nationale Opera deze wereldpremière nu programmeerde tijdens het Opera Forward Festival, noemt de zangeres ‘een statement in deze moeilijke tijd.’ Raskatov – geen Poetin-aanhanger – werpt op een kunstzinnige manier vragen op als: wat is vrijheid? Wat is revolutie? ‘Opera is als kunstvorm heel geschikt om verhalen te vertellen die aan het denken zetten.’ 

Dat doet, op een heel andere manier, ook de productie Orphée aux Enfers bij Opera Zuid. Van Broekhuizen speelt de rol van Junon in deze komische opera van de Franse componist Jacques Offenbach. Het is een parodie op de klassieke mythe van Orpheus en Eurydice. ‘Orpheus is een geliefde figuur in de operawereld – en zeker ook onder operavernieuwers. Waarom? Omdat Orpheus muziek maakt, zó mooi dat alle dieren en zelfs de stenen gaan huilen. Offenbach zet dit klassieke verhaal compleet op zijn kop. Orpheus en Eurydice hebben een slecht huwelijk en daaruit ontvouwen zich allerlei verhalen, waarin ook Cupido en Jupiter voorkomen. Het stuk zit vol Franse humor. De cancan zit erin! Het publiek staat meteen op de banken bij het horen van die beroemde, opzwepende dansmuziek.’

Geestig en gevat
Zelf kan Van Broekhuizen haar ‘komische kant’ goed gebruiken in haar rol als Junon. ‘Ik heb al mijn hele leven de lach aan mijn kont hangen. Het is een unique selling point. Niet dat ik geen tragische rollen kan spelen hoor, maar daar moet ik soms meer moeite voor doen.’ Het is niet alleen haar zangtalent, maar ook haar ontwapenende humor waar mensen haar mee associëren. Francis van Broekhuizen? Dat is die grappige vrouw – en oh ja, ze zingt ook opera. Met collega-musicus Dominic Seldis had de zangeres gelijk een klik toen ze hem ontmoette op de set van Maestro. ‘Die heerlijke Britse humor van hem! Hij is al jaren jurylid in het tv-programma, ik heb in een aantal afleveringen gezongen. We hebben veel lol gehad. Vorig jaar belde hij me op: Francis, moeten wij niet samen op tournee? Ik zei meteen ja.’

Back- en frontstage
De twee musici ontwikkelden een theatershow waarin ze het publiek meenemen in de muziekwereld voor én achter de schermen. ‘Als ‘BN’er en BB’er’ – bekende Brit’, lacht Van Broekhuizen. ‘We zijn allebei bekend geworden door tv, terwijl we van huis uit echt musici zijn. Veel mensen vinden klassieke muziek ineens leuk door zo’n tv-programma. The Francis & Dominic Show bestaat uit twee delen. Voor de pauze zie je hoe we repeteren. Gewoon in onze kloffies, in een aftandse kleedkamer. Na de pauze geven we dan een concert en is het ineens één en al glitter en glamour. Het eerste deel is het langst. Daarin vertel ik onder andere aan Dominic waarom ik zo van Maria Callas hou (de Amerikaans-Griekse sopraan, die in de jaren vijftig en zestig wereldberoemd was, red.). Hij vertelt hoe het is om als Brit in Nederland te wonen.’

La vie en rose
Komische discussies (wie heeft de meeste volgers?) en verhalen worden in de show afgewisseld met prachtige muziekfragmenten. Van het nummer La Vie en Rose tot de Spaanse tango Por uno cabesa uit de film Scent of Woman, door de twee musici opgevoerd als duet. ‘Op die tekst heb flink moeten oefenen’, aldus Van Broekhuizen. ‘Ik zing opera’s in het Engels, Italiaans en Spaans, maar van al die talen heb ik het minst vaak in het Spaans gezongen.’ Met The Francis & Dominic Show hoopt ze bezoekers te enthousiasmeren voor klassieke muziek. Daarnaast wil ze laten zien dat zangers ‘ook maar gewoon mensen zijn’, die wel eens in de file staan en daardoor soms doodmoe in de concertzaal arriveren. Maar ook dat er méér is in hun leven dan enkel de muziek. ‘Ik heb een heel lieve vrouw thuis, Jacqueline, en Dominic heeft een vrouw en kinderen.’

Matthäus en The Beatles
Van Broekhuizen groeide op in een muzikaal gezin. Eén van haar vroegste muzikale herinneringen is dat haar moeder een orgelconcert van Saint-Saëns dirigeerde. Vader was fervent amateurzanger en zong in een operavereniging. ‘Bij ons thuis werd van alles gedraaid. Four Tops, Dusty Springfield, The Beatles, de Matthäus-Passion van Bach… als het maar mooie muziek was. Met ons familiekoor zongen we in het bejaardenhuis en bij kerkdiensten. Van alle familieleden zongen mijn ouders, broers en ik het hardst,’ herinnert de zangeres zich. ‘Op het orgel van mijn vader stond zelfs een spreuk ter aanmoediging van het zangkoor: bij twijfel hard zingen. Dit werd mijn motto, een metafoor voor allerlei zaken in het leven – en uiteindelijk ook de titel van één van mijn theatershows en later mijn eerste boek. Natuurlijk mag je bang zijn of twijfelen, maar uiteindelijk moet je ervoor gaan. Lef tonen.’

110 decibel 
Van Broekhuizen leeft naar dit familiemotto. Letterlijk en figuurlijk: ze haalt regelmatig 110 decibel. ‘Tijdens mijn kerstshow eind vorig jaar in de Beurs van Berlage werd de geluidsman wat zenuwachtig over dat volume. Hij zei: we mogen hier maar tot honderd, weet je dat wel? Ik stelde hem gerust: zet gewoon mijn microfoon iets zachter, dan komt het allemaal goed.’ Als ze zingt, is Van Broekhuizen in haar element. ‘Daar kan niets tegenop. Geen seks, geen eten. Vooral het zingen van opera-aria’s geeft een heerlijk fysiek gevoel. Bij de opbouw naar een hoge toon, gooi je je hele lijf erin, dat voel je in de resonantie. Een krachtsinspanning waar je daarna echt even van moet bijkomen.’ Samen muziek maken is als samen ademen, legt ze uit: een oergevoel. Als zanger ben je je eigen instrument. Je gebruikt je adem heel bewust. Het blijft bijzonder dat twee kleine stembanden zo’n geweldig volume kunnen produceren, maar ook heel zacht kunnen klinken. Als zalf, of chocola. Zingen verveelt nooit, het tilt me op. Als ik weleens moe ben of gestresst, dan hoef ik maar het podium op te stappen en ben ik dat du moment kwijt. Hard zingen lucht altijd op.’

Geschreven op

Naar het overzicht

En er was licht

Het brein van kunstenaar Daan Roosegaarde staat nooit stil. Hij is innovatief, vernieuwend en bedenkt steeds weer dingen die verrassen en... Lees meer »

De ultieme asfalt-Jeep

De Jeep Wrangler heeft een speciaal plekje in het hart van iedere autoliefhebber. Het is een heerlijke wagen om offroad mee te rijden, maar... Lees meer »

Elke haar telt

Voor mensen met haarproblemen is het zetten van de eerste stap naar de winkel van Frans Koopal Haarwerken in Groningen vaak erg moeilijk.... Lees meer »

Erwin Olaf overleden

Erwin Olaf, Keyhole #6 • 2012 © Erwin Olaf. Courtesy Flatland Gallery. Een perfecte wereld met een barst erin. Dat toont de bekende fotograaf... Lees meer »

Kunstdetective Arthur Brand vindt overal ter wereld gestolen kunst terug

Kunstdetective Arthur Brand vindt overal ter wereld gestolen kunst terug. Hij beweegt zich tussen maffiabazen en politiekorpsen en zit aan... Lees meer »

Eindelijk weer haar

Het is een grote zorg van Layla Koopal. Ze ziet het afgelopen jaar steeds meer vrouwen die lijden aan frontale fibroserende alopecia (afgekort... Lees meer »

Schitterende creaties

De juwelier helpt mensen bij alle bijzondere momenten in hun leven, van geboorte, tot verloving, huwelijk, verjaardagen en overlijden. Hij... Lees meer »

Goodnight in bed

Ze vormen een filmisch, stoer drietal. John van der Klaauw, de grote ‘pater familias’ achter het familiebedrijf Goodnight Slaapkamers in... Lees meer »

Uit liefde ontstaan

Niets zorgt voor zo’n sterk fundament als houden van. Dat bewijst Avila Reizen, ontstaan omdat twee jonge mensen verliefd werden en niet... Lees meer »

Bij twijfel hard zingen

Sopraan Francis van Broekhuizen is een personality in de muziekwereld. Operahuizen en regisseurs werken graag met haar samen, niet alleen... Lees meer »