Wat Thierry-Maxime Loriot het meest verbaast van het ontwerpersduo Viktor & Rolf is dat ze zo ‘simple’ gebleven zijn. Deze twee iconen vieren dit jaar hun 25-jarig jubileum en hij is als gastcurator verantwoordelijk voor het inrichten van de expositie die tot eind septemberi in de Kunsthal Rotterdam te zien is.

De carrière van Viktor Horsting en Rolf Snoeren lijkt van toevalligheden aan elkaar te hangen. Zo was er de ontmoeting tijdens de toelatingstest voor Artez in Arnhem. Later kregen ze tijdens het winnen van hun eerste prijs de naam Viktor & Rolf in de schoot geworpen. En nu het contact met Thierry-Maxime Loriot, die ze tegen het lijf liepen in hun favoriete Japanse restaurant in Parijs. Loriot: ‘Precies op het moment dat ik op zoek was naar een nieuw onderwerp voor een tentoonstelling.’

Grappig

De Canadese curator was in 2013 verantwoordelijk voor de expositie over Jean Paul Gaultier in de Kunsthal. Een gigantisch project dat meer dan twee miljoen bezoekers trok. Waarom nu Viktor & Rolf?‘Ik werk het liefst met levende artiesten en had al de wens iets met Viktor & Rolf te doen. Ze zijn uniek, heel toegankelijk en lijken een beetje op Gilbert & George, het Engelse ontwerpersduo. Wat ik niet had verwacht is dat ze ook heel erg grappig zijn. We hebben enorm veel gelachen. Het zijn echt vrienden van mij geworden. Vorige week nog ben ik bij ze in Amsterdam geweest. Dat ze daar wonen en niet in Parijs zegt eigenlijk al genoeg. Ze zijn heel ‘down to earth’ en willen haute couture voor iedereen bereikbaar maken.’

Met shows waarin ze van schilderijen jurken maken, één model gebruiken dat ze als een Russian Doll hebben gehuld in verschillende lagen kleding of modellen de catwalk opsturen met grote hoofden van poppen op, trekken de twee mannen al vanaf het begin de aandacht van heel modeminnend Parijs. Belangrijk voor Loriot is in de Kunsthal echter ook te laten zien dat de twee ontwerpers niet meteen zo succesvol waren.‘De eerste jaren in Parijs hebben ze echt moeten overleven. Ze hadden in 1993 een prijs gewonnen als startende ontwerpers in Hyeres, maar waren op dat moment vooral op zoek naar een stageplek bij een bekend label. Maar toen hun namen Viktor & Rolf werden opgenoemd, klonk dat zo als een merk, dat ze besloten het zelf te proberen. Dat viel in het begin niet mee.’

Jubileum

Werkend vanuit een idee is de aanpak van de Nederlandse vrienden heel conceptueel. Niet kleuren of materialen zijn een basis voor hun shows. Eerder vertalen ze hun visie op mode in kunstzinnige sculpturen die toevallig ook nog door een model gedragen moeten worden. Dat ze zich daarbij laten leiden door wat hen op dat moment bezighoudt, blijkt wel uit hun NO-collectie, waarbij dit woord op elk kledingstuk terugkwam. ‘Toen hadden we even geen zin in ontwerpen. Een gevoel dat we niet wilden ontkennen, maar gewoon hebben gebruikt’, aldus Horsting bij de start van de expositie van hun werk in Melbourne. De plek waar in oktober 2016 al het werk van deze twee kunstenaars te zien was. Loriot: ‘Dat diezelfde expositie nu naar de Kunsthal komt, is extra bijzonder, omdat Viktor & Rolf in 2018 25 jaar als merk bestaan en ook de Kunsthal zelf het vijfentwintigjarig jubileum viert.’

Op de vraag wat hij van het duo precies wil laten zien, reageert Loriot door uit te leggen dat de expositie vooral niet over trends en mode zal gaan.‘Integendeel. Wat zij doen is uniek. Technisch gezien ontwerpen ze altijd iets dat nog niet bestaat. Alle grote musea hebben wel enkele van hun stukken in hun archieven. Dat benadrukt de extravagantie van hun ontwerpen, terwijl zij mode juist toegankelijk willen maken voor een groter publiek. Daarom zijn ze zo blij met deze tentoonstelling. Zoals ze het zelf verwoorden, kan nu, in plaats van een handjevol mensen, iedereen hun jurken zien.’

Groot publiek

Dat Viktor & Rolf zich juist richten op haute couture is omdat ze een groot publiek met hun ideeën willen bereiken. Als grap beweren ze zelf dat ze ooit met haute couture begonnen, omdat het gemakkelijker was te downgraden dan op te klimmen. Hun uitstapje naar het ontwerpen van ready-to-wearcollecties was echter een traumatische ervaring. Viktor daarover: ‘Bij ready-to-wear ligt het accent veel meer op geld verdienen en moesten we opeens tekeningen opsturen naar een fabriek. Dat was geen succes. Wel hebben we veel geleerd over timemanagement. Onze eerste en echte liefde blijft haute couture, omdat we daarmee het verschil kunnen maken.’ Een goed voorbeeld daarvan is het parfum Flowerbomb dat de twee eind 2016 lanceerden. Een geur die uitnodigt te dromen over de onbereikbare wereld die de haute couture symboliseert.

Dit parfum zal samen met ongeveer 45 stukken uit hun collecties vanaf mei te zien zijn in de Kunsthal. Daaronder ook de roze clownsjurk die Madonna in december 2016 droeg tijdens een optreden in Basel.Loriot: ‘Madonna was de eerste artiest die ooit een outfit van Viktor & Rolf kocht. De band met haar bestaat dus al heel lang. Later heb ik Viktor & Rolf, tijdens de opening van de expositie in Australië, meegenomen naar een concert van haar in Melbourne. Toen hebben ze haar opnieuw ontmoet en is afgesproken dat ze een jurk voor haar optreden in Basel zouden ontwerpen. Diezelfde jurk is binnenkort te zien in Rotterdam. Evenals de trouwjurk van prinses Mabel. Die leent ze speciaal voor de tentoonstelling aan ons uit. Grappig detail is trouwens dat bij het samenstellen van onze favoriete top 50 Viktor en Rolf en ik 49 dezelfde ontwerpen hadden opgeschreven.’

Baanbrekend

Het meest bijzondere stuk van de tentoonstelling noemen, kan Loriot niet. Wel heeft hij een speciale link met de Russian Dollcollectie.‘Dat was de eerste show die ik van Viktor & Rolf zag. Dat ze zo’n goedkoop materiaal als jute hadden gebruikt om er een jurk van te maken was natuurlijk baanbrekend. Zij hebben fahsion shows tot een ‘performance’ gemaakt en daardoor het hele idee over mode veranderd.’

De expositie ‘Viktor & Rolf: Fashion Artists 25 Years’ is tot en met 30 september te zien in de Kunsthal Rotterdam. De tentoonstelling bestaat uit 45 werken waaronder jurken uit de haute couture collecties, kostuums voor ballet en opera en eerdere ontwerpen uit eigen archieven van het duo en uit collecties van internationale musea. Ook zal een jurk van Madonna en de trouwjurk van Mabel tentoongesteld zijn. Kijk voor meer informatie op www.kunsthal.nl.  

Uitspraken Viktor & Rolf

• ‘In onze jeugd konden we twee keer per jaar op tv 45 minuten lang de modeshows in Parijs zien. Dan kwamen alle grote namen uit die tijd langs. Dat had ik weken van tevoren al in mijn agenda staan.’ (Viktor)
• ‘We hebben niet echt muzes of helden. We werken veel meer vanuit een idee of concept.’
• ‘Na onze eerste haute couture show zei ik tegen Viktor: ‘Dit doe ik nooit weer.’ In die tijd deden we alles nog zelf en verzamelden we hooguit wat familie en vrienden om ons heen om ons te helpen.’
• ‘Het mooiste moment van de show is de line up. Als de modellen achter de schermen klaar staan om op te gaan.’
• ‘Na drie jaar Parijs, zijn we teruggegaan naar Amsterdam. We gingen niet uit en waren ook niet echt sociaal, dus kunnen eigenlijk overal wonen. Parijs is nog wel ons ‘fashion home.’’
• ‘We hebben nooit ruzie. Alleen over de temperatuur. Zoals in de auto. Viktor houdt van koud en ik van warm.’
• ‘Mode was voor ons vroeger vooral iets magisch en mysterieus.’
  Foto's Kunsthal Rotterdam