200 jaar kunst in Haarlem

Herman Justus Kruyder, De brief, c. 1926                                               Frans Hals Museum, Haarlem                                                              Foto Tom Haartsen	Emilio Sanchez Diaz, De brief, 2021                                                            Foto Rob Ouwerkerk

Van 23 oktober 2021 tot en met 25 maart 2022 vieren Museum Haarlem en de leden van Kunst Zij Ons Doel (KZOD), met de tentoonstelling 200 jaar Kunst in Haarlem, het jubileum van de Haarlemse kunstenaarsvereniging die zo’n enorm rijke geschiedenis heeft. De jubileumtentoonstelling laat de Haarlemse kunsttraditie van de negentiende eeuw tot aan vandaag de dag zien. Niet alleen wordt het werk uit het verleden getoond, de huidige leden van KZOD zijn voor deze tentoonstelling uitgenodigd op hun voorgangers te reflecteren en zich door hen te laten inspireren tot nieuw werk.

KZOD is een van de oudste kunstenaarsverenigingen in Nederland en is – net als kunstenaarsverenigingen in andere steden – voortgekomen uit een stadstekenacademie. Alleen wordt bij KZOD niet langer lesgegeven, maar het tekenen naar model - nog steeds een kernactiviteit van de vereniging - en het gezamenlijk ‘genoeglijk verpozen’ staan voorop.  
Het is 1821 als een aantal belangrijke kunstenaars het besluit nemen een nieuwe kunstenaarsvereniging op te richten. Vermoedelijk uit onvrede met de gang van zaken in Kunstmin en Vlijt - voorheen: het Teekencollegie. De eerste jaren tekenen de leden de modellen die uitgenodigd worden in ’t Zakje, een zijsteeg van de Cornelissteeg in Haarlem. In 1828 verhuist de vereniging naar de bovenverdieping van de Waag, waar zij nog steeds zetelt. 
Bekende kunstenaars en ‘ereleden’ van de vereniging waren George Breitner, Théophile de Bock, Cornelis Kruseman, de tuinarchitect J.D. Zocher, Anton Mauve, Kees Verwey, Henri Boot, Jacobus van Looy, Jan Bronner en Mari Andriessen. Vrouwen werden maar beperkt toegelaten. Het is dat de grootvader, vader en broer van Coba Ritsema schilderden, dat maakte het voor haar mogelijk om toegelaten te worden. Pas rond 1900 wordt het voor vrouwen makkelijker om lid te worden. Echter, naaktmodellen mochten zij nog niet schilderen.

Henri Fréderic Boot, Stilleven met witte zuil, c. 1938                                     Frans Hals Museum, Haarlem, in langdurig bruikleen van                            Stichting Kees Verwey                                                                                               Foto Thijs Quispel	Rob Daniels, Model, Andriessen, Bronner   @moi- mème, 2021 Foto Rob Ouwerkerk

In de tentoonstelling zijn de werken van deze vroege kunstenaars te zien in combinatie met een hedendaags antwoord van de huidige leden van KZOD. Gezamenlijk vormt het een prachtig overzicht van 200 jaar Haarlemse kunst.

In samenwerking met Gilde Haarlem worden stadswandelingen georganiseerd. Er komen portretschildersessies voor jong en oud en diverse lezingen. Informatie volgt op de website van Museum Haarlem: www.museumhaarlem.nl. Het jubileum van KZOD wordt op diverse plaatsen in de stad gevierd. Kijk voor meer informatie op www.kzod.nl.

Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door het Cultuurstimuleringsfonds Haarlem, Gifted Art en bevriende relaties.